स्टार्टअप ही “केवळ” पैसे कमवायची संधी नाही. हा शोध आहे तुमच्यातील हरवलेल्या तुमचा. काय आहे तुमच्यात ते पडताळण्याची एक संधी. तुम्ही जे काही शिकलात, अनुभवलात ते परत चेक करायची, अनलर्न करायची, रिलर्न करायची संधी.
अर्थात हे सारे करायला आणि प्रत्यक्ष साकारायला यंत्रणा लागते, खर्चही येतोच. पण हा डोनेशन्स मधून येऊन उपयोगी नाही. कारण ऑब्लिगेशन्स येतात. जेव्हा तुमच्यावर दबाव असतो तेव्हा तुम्ही पॅशनेटली काम नाही करू शकत. म्हणून हे ‘कॅपीटल’ आपणच उभे करायला हवे. पण मग रिस्क येते. मर्यादा येते. म्हणून हे “कंपनीचे पण सोशल” स्वरूप. ‘आषाढी व्हेंचर्स’ ने १००० सभासदांच्या माध्यमातून १ कोटी रुपयाचे कॅपिटल उभे करायचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. ह्यातून आम्हाला “गावरान” नावाचा एक ब्रँड बनवायचा आहे ज्या माध्यमातून आम्हाला गावखेड्यात बनणारे अकृत्रीम, चविष्ट, सत्वयुक्त पदार्थ शहरातील उंच इमारतींमधे घरपोच पोचवायचे आहेत.
मी मूळचा सॉफ़्टवेअर प्रोफेशनल. १२ वर्षापूर्वी कोकणात शिफ़्ट झालो. इथल्या निसर्गाच्या प्रेमात पडलो आणि इथलाच झालो. माझा सॉफ्टवेअरचा इकडे काहीच उपयोग नाही. आता जे काही करायचे ते इथल्या परिस्थितीशी मिळते जुळते करायला हवे ना. इज्राईल दौऱ्यावर असताना युरोपमधील कोकोपीटची मागणी पाहिली होती. नारळ ह्या विषयावर काम करायला सुरूवात केली. एपिसीसीच्या तीन इंटरनॅशनल कॉन्फरन्स प्रत्यक्ष अटेंड केल्या. मग साक्षात्कार झाला तो व्हर्जीन कोकोनट ऑईलचा आणि त्यातील चमत्कारीक औषधी गुणांचा. ही नकळत पॅशन बनली. आषाढीमधील काही सहकाऱ्यांसमोर हा विषय मांडला. सगळ्यांना आवडला. मग सोशल मीडियावरील अनोळखी बरं का, पण १८ जणांनी मिळून साडे तेरा लाख रुपयांचे कॅपीटल उभे केले. अक्षत नावाचे नारळाच्या दुधाचे तेल मार्केटमधे आणले. त्याबद्दल लोकांमधे अवेअरनेस तयार केला… पाहता पाहता पाऊणशे फ्रँचाईजी उभ्या राहील्या. ११००० बाटल्या विकल्या. छोट्या प्रमाणात एक्सपोर्ट देखील करतो आहोत.
१३” च्या स्क्रीनमधे विश्व असलेल्या माझासारख्या सॉफ्टवेअरमधील किड्याचे फुलपाखरू झाले. माझीच मला नव्याने ओळख झाली. आणि मिळाली एक जबरदस्त पॅशनेट लोकांची टीम!
आषाढी वारी समृद्ध करणारा अनुभव आहें तो असा..
इथे आम्ही आयडीया फॉरवर्ड करत नाही. प्रोजेक्ट सुचवतो. त्यातील गुंतवणूकीची, रिस्क – रिवॉर्डची, नाविण्याची कल्पना देतो. अनेक लोक एकत्र येऊन रिस्क शेअर करतात आणि प्रोजेक्ट चालू होतो!
आषाढीमधे कसे सामील व्हायचे?
सध्याचा जॉब, व्यवसाय इ करतानाच वेगळे काही “अर्थपूर्ण” आणि आव्हानात्मक करायची इच्छा असेल तर तुम्ही देखील आषाढीमधे सामील होऊ शकता. आषाढीमधे प्रायव्हेट सेक्टर पासून शासकीय कर्मचारी आणि अधिकारी देखील आहेत. ज्यांना सध्या जॉब नाही ते देखील सामील होऊ शकतात. आषाढी ही “उद्योजकांची” वारी नाही तर आषाढी ही उद्यमशील लोकांची वारी आहे ज्यांना क्षमतांचा नव्याने शोध घ्यायचा आहे, मर्यादा ओलांडून पुढे जायचे आहे..
आणि हे तत्वज्ञान, प्रबोधन अशा बौद्धिक मार्गाने अजिबात नाही. आषाढी म्हणजे 0% तत्वज्ञान 100% प्रात्यक्षिक.
व्यवसाय करणे ही तुमच्या क्षमतांना ओळखण्याची उत्तम परीक्षा आणि मर्यादाना ओलांडण्याची उत्तम संधी असते. व्यवसायात पडल्यावर तुमचे तुम्हाला कळते की तुमच्यात किती दम आहे. आषाढी मध्ये कुणी कुणाला व्यवसाय करायला शिकवत नाही. आषाढी हा व्यवसाय डायरेक्ट सुरू करायचा!
अत्यंत छोटी पण प्रत्यक्ष रिस्क घ्यायची. एखाद्या उत्पादनाशी मनापासून जोडले जायचे. त्यासाठी त्याची सारी माहिती घ्यायची आणि हे माझे उत्पादन आहे असे ठामपणे अधिकारवाणीने बोलायचे, न लाजता न बुजता ते विकायचा प्रयत्न करायचा. आषाढीच्या विवीध उत्पादनांच्या फ्रँचाईजी केवळ १००००/- च्या गुंतवणूकीपासून उपलब्ध आहेत.
फ्रँचाईजी नंतरची पायरी म्हणजे प्रत्यक्ष प्रोजेक्टमधे सहभागी व्हायचे. समविचारी पण अनोळखी लोकांची पॅशनेट टीम. त्यांच्या सहकार्याने एका नविन उत्पादनाला जन्म द्यायचा. त्याच्या स्वरूपापासून ते किमतीपर्यंत प्रत्येक बाबीमधे सहभागी व्हायचे. भविष्यात एक मोठे स्वप्न पहायचे की एक दिवशी माझा स्वतःचा कारखाना असेल!
कसा? किती पैसे लागतील? माझ्याच्याने जमेल का? लॉस झाला तर? असले पळपुटे विचार जवळपास फिरकू देखील द्यायचे नाही. अशाच भारलेल्या वेड्या लोकांची टीम आहे आषाढी.
वयाची, शिक्षणाची, अनुभवाची, आर्थिक क्षमतेची, जात-धर्माची कसलीच अट नाही. फक्त कर्म. आणि निष्काम अजिबात नाही. आषाढी सामाजिक संस्था नाही की अध्यात्मिक मठ नाही. समाजातील अडचणींपासून आत्म्याच्या उन्नती पर्यंत आम्हाला काही देणेघेणे नाही. आम्हाला “फायदा” मिळवायचा आहे, पण मूल्यव्यवस्था राखून. अधिक दर्जेदार, अधिक आश्वासक आर्थिक यंत्रणा उभी करण्याचा हा प्रयत्न आहे जी अधिकाधिक “मराठी” लोकांना सहज ऍक्सेसीबल असेल आणि प्रभावशाली देखील असेल.